Ngày 26/6, Quốc hội thảo luận ở hội trường về dự án Luật Tình trạng khẩn cấp. Đáng chú ý là dự thảo luật quy định về việc thành lập các Đội tuần tra đặc biệt thuộc công an, quân đội và dân quân tự vệ. Đội trưởng các đội tuần tra này được trao quyền khám người, phương tiện, nơi ở, đồ vật; tạm giữ người, tang vật, phương tiện gây nguy hại đến an ninh quốc gia.
Câu hỏi đặt ra là, định nghĩa thế nào là “nguy hại đến an ninh quốc gia”. Không khéo các đơn vị được quyền khám người, phương tiện, nơi ở, đồ vật; cũng như tạm giữ người, tang vật, phương tiện sẽ lợi dụng quyền này mà ra tay bừa bãi khiến cho luật pháp trở thành công cụ để lạm quyền.
Cả Công an và quân đội đều có quyền lập ra các đội tuần tra như trên. “Dân quân tự vệ” là lực lượng không chính quy, không đủ kiến thức luật pháp, nếu giao quyền cho thành phần này thì liệu luật pháp có nghiêm minh hay không?
Ở các nước dân chủ, quyền khám người, phương tiện, đồ vật được pháo luật quy định rất chặt chẽ, phải có lý do hợp lý và lệnh khám xét do tòa án cấp, trừ một số trường hợp khẩn cấp (ví dụ: nghi có vũ khí, chất nổ, hoặc đe dọa tính mạng).
Hiện nay Công an và quân đội đang cạnh tranh nhau trên chính trường. Công an có quyền quyền khám người, phương tiện, đồ vật thì quân đội cũng đòi quyền như thế này. Xem ra phe Tô Lâm và phe Phan Văn Giang giành nhau từng chút một, cả về chính trị lẫn quyền pháp định.
Rất có thể, sau năm 2016, Phan Văn Giang cũng có được một kết cấu quyền lực giống Tô Lâm. Phan Văn Giang đứng vào hàng tứ trụ, Nguyễn Tân Cương nắm lực lượng vũ trang. Lực lượng quân đội đã có cơ quan tố tụng riêng, giờ lại thêm quyền quyền khám người, phương tiện, đồ vật công an nữa thì tương lai, 2 phe này sẽ ngang sức ngang tài.
Huỳnh Tú-Thoibao.de
