Khi một con đập vỡ, nước tràn về không chỉ cuốn trôi mùa màng, nhà cửa… mà còn nhấn chìm luôn cả niềm tin của người dân vào bộ máy quản lý. Hơn 15.000 ha lúa, hàng ngàn ha hoa màu chìm trong biển nước – công sức, mồ hôi, cả hi vọng của biết bao nông dân tan theo dòng lũ.
Nhưng sau mỗi trận thiên tai, bao giờ cũng chỉ thấy người dân gánh chịu. Còn “trách nhiệm quản lý” thì… chìm theo im lặng. Những dự án đang “thi công dang dở”, những lời cảnh báo không được lắng nghe, những quy trình thiếu giám sát – tất cả như một kịch bản đã được viết sẵn. Và khi tai hoạ xảy ra, không ai chịu trách nhiệm cụ thể. Chỉ có nhân dân mất trắng, chỉ có bão lũ “gánh” mọi tội thay.
Phải chăng đã đến lúc ta không thể cứ đổ lỗi cho “trời” mãi nữa? Những công trình trị thủy không thể chỉ tồn tại trên văn bản và họp báo. Nếu khâu giám sát thi công, vận hành hệ thống thủy lợi yếu kém, nếu các quyết định vẫn được đưa ra bởi những người không có chuyên môn, không bị ràng buộc trách nhiệm – thì chuyện vỡ đập sẽ còn tiếp diễn.
Một hệ thống vận hành mà không ai phải trả giá cho sai lầm thì người dân sẽ còn phải trả giá bằng ruộng đồng, bằng nhà cửa, và cả bằng mạng sống.
Vậy câu hỏi đặt ra: ai sẽ chịu trách nhiệm? Hay lại một lần nữa: “Dân chịu hết, còn đảng viên thì họp rút kinh nghiệm”?
Dân đóng thuế là để thuê Chính quyền quản lý nhà nước, quản lý xã hội dùm cho mình thì khi Chính quyền không làm nên chuyện thì phải thay. Thế nhưng trên thực tế, bao nhiêu yếu kém, bao nhiêu tác hại từ bộ máy chính quyền đều không được giải quyết thỏa đáng. Dân chịu thiệt hại, còn quan chức chỉ “rút kinh nghiệm”.
Có lẽ, “sợi dây kinh nghiệm” ấy là làm bằng tiền nên quan chức mới tranh nhau rút. Tiền đó là tiền của dân.
Thu Phương – Thoibao.de
