Ngày 31/5/2025, phiên họp lần thứ 6 của Hội đồng Quốc phòng và An ninh diễn ra chỉ vài ngày sau khi Đại tướng Phan Văn Giang tái khẳng định quan điểm đối ngoại của Việt nam tại Đối thoại Shangri-La.
Đáng chú ý, cuộc họp này do Chủ tịch Nước Lương Cường – Chủ tịch Hội đồng Quốc phòng và An ninh chủ trì với sự tham gia của Thủ tướng Phạm Minh Chính và Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn.
Tuy nhiên, sự vắng mặt của Tổng Bí thư Tô Lâm với lý do “công tác” ở các tỉnh phía Nam, đã thu hút sự chú ý của giới quan sát trong và ngoài nước.
Công luận đặt câu hỏi, phải chăng sự đồng thuận trở lại “tạm thời” của phe Quân đội đã khiến cho Tổng Bí thư Tô Lâm tự tin hơn, và sẵn sàng đối đầu với Chủ tịch nước Lương Cường ở mức độ quyết liệt hơn hay không?
Trong cơ cấu quyền lực của Đảng Cộng sản Việt nam hiện nay, Tổng Bí thư là người giữ vai trò cao nhất của toàn bộ hệ thống chính trị, còn Chủ tịch Nước có vai trò lãnh đạo tối cao các Lực lượng Vũ trang Việt nam.
Theo giới quan sát, kể từ khi Đại tướng Lương Cường được bầu làm Chủ tịch nước, Tổng Bí thư Tô Lâm chưa từng xuất hiện cùng Chủ tịch Lương Cường trong các hoạt động Quân sự cấp cao.
Trong khi, trước đây ông Tô Lâm có mặt thường xuyên với các lãnh đạo “tứ trụ” trong các Hội nghị về Quốc phòng và An ninh, thì sự vắng mặt của ông Tô Lâm trong Hội nghị lần này đã cho thấy, vai trò “quốc phòng” đang được chuyển dịch về Chủ tịch Nước.
Phải chăng, đây là một sự phân vai có chủ đích mang tính chiến lược của phe Quân Đội, với mục đích để tránh chồng lấn quyền lực. Đồng thời, nhằm hạn chế ảnh hưởng của Bí thư Quân ủy Trung ương Tô Lâm trước Đại hội Đảng lần thứ 14?
Trong bối cảnh, trong thời gian qua ông Tô Lâm đang chịu sức ép từ nhiều phía cả trong lẫn ngoài nước, đặc biệt từ các phe nhóm chống đối trong trong nội bộ của Đảng.
Việc ông Lương Cường giữ vị trí trung tâm trong Hội nghị An ninh – Quốc phòng lần thứ 6, có thể là một thông điệp cho thấy Chủ tịch Nước cũng có khả năng duy trì được thế cân bằng.
Theo giới thạo tin, ông Lương Cường không có tên trong Danh sách “nhân sự” chủ chốt của Đại hội 14 sắp tới. Tuy nhiên, ông Cường vẫn được coi là phương án dự phòng “an toàn” trong kịch bản phân chia quyền lực, nếu không đạt được sự đồng thuận trong nội bộ đảng.
Sự chủ trì của ông Lương Cường tại Hội nghị Hội đồng Quốc phòng và An ninh, với sự tham dự của cả Thủ tướng và Chủ tịch Quốc hội, đã cho thấy vai trò mang tính biểu tượng của Chủ tịch Nước Lương Cường trong cấu trúc quyền lực đang được củng cố.
Theo giới phân tích, sự vắng mặt của Tổng Bí thư Tô Lâm trong cuộc họp Hội đồng Quốc phòng và An ninh có thể là sự “né tránh”, với chủ ý nhằm giảm tầm ảnh hưởng của Chủ tịch Lương Cường.
Khi Đại hội 14 đang đến gần, những giải pháp này nếu không được điều phối khéo léo, có thể trở thành sự rạn nứt quyền lực nguy hiểm cho tất cả các bên.
Theo đó, ông Tô Lâm, sau khi đạt được thỏa thuận tạm thời với phe Quân đội, ông đang có chủ trương ưu tiên cho việc rút lui có “kiểm soát” khỏi các hoạt động mang tính nghi lễ Quân sự. Để tập trung quyền lực vào công tác quan trọng nhất – tổ chức nhân sự cho Đại hội Đảng sắp tới.
Quan hệ giữa Tổng Bí thư Tô Lâm và Chủ tịch nước Lương Cường, tại thời điểm hiện nay có thể được xem là ổn định và không đối đầu. Nhưng, sự vắng mặt của Tổng Bí thư ngày 31/5 vừa qua là một việc ngẫu nhiên, hay là một thông điệp có chủ đích trong cuộc chơi quyền lực đã được tính toán kỹ lưỡng?
Sự trùng hợp về thời điểm đã làm dấy lên câu hỏi về quan hệ giữa Tổng Bí thư và Chủ tịch nước – hai chức danh quyền lực nhất chế độ, đang có dấu hiệu lạnh nhạt, hay đơn giản chỉ là sự “phân vai” chiến lược trong nội bộ Đảng Cộng sản Việt Nam?
Trà My – Thoibao.de